Blockchain (Blok Zinciri) Teknolojisi
Bu yazımızda tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de adından sıkça söz ettiren blockchain teknolojisini ele aldık. Çoğu insan söz konusu bu teknolojiyi kripto paraların atası olan bitcoin ile karıştırsa da aslında bitcoin, blockchain teknolojisinin bir ürünüdür. Yani bitcoin sisteminin çalışması için blockchain teknolojisi 2009 yılında ortaya çıktı.
Öncelikle blockchaini bu kadar sıra dışı yapan şey, verilerin tek bir merkezde depolanması yerine birden çok merkezde depolanması ve tek bir yöneticisinin olmamasıdır. Bunun yarı sıra blockchain teknolojisinde depolanan veriler kriptolanmış yani şifrelenmiş olarak tutulmaktadır. Ayrıca söz konusu herhangi bir veri transferinde aracı kurumlara olan maliyeti ortadan kaldırarak şuana kadar alışılagelmiş olan komisyon kavramını da ortadan kaldırmaktadır.
Basit bir şekilde açıklayacak olursak
Blockchain yani adından da anlaşılacağı üzere blok zinciri, az öncede söylediğimiz üzere verileri blok şeklinde birden fazla kişide depolar. Örneğin A,B,C,D,E,F kişileri arasında bir havale işlemini ele alalım. Para A kişisinden F kişisine gönderilirken sırasıyla B,C,D ve E kişilerinin hesaplarına aktarılmış olsun. Böyle bir işlem için blockchain, bu işlemin verilerini A-B-C ve D-E-F şeklinde bloklar ver bu blokları birden fazla kişinin veri tabanında saklar.
Tabi böyle bir işlemde sürekli olarak yeni bir blok yaratmak gerekmekir. Bu blokların yaratılması için de bu birden fazla kişilere kriptografik bir soru sorulmalı ve bu kişiler tarafıdan kriptografik sorular doğru cevaplanmalıdır. İşte bu şekilde sorular doğru cevaplandıkça bloklar oluşmakta ve veri aktarımı ve depolanması yapılmaktadır. Bu işlem zarfında birden fazla kişiye sorulan bu sorulara doğru cevaplar veren kişilerin harcamış olduğu elektriğe karşılık bitcoin ödül olarak verilmektedir ki biz buna mining yani madencilik diyoruz. Yani biz bitcoin madenciliğinde doğru algoritmaları bularak yani kriptografik soruları doğru cevaplayarak sistemin devamlılığını sağlıyoruz.
Blockchain Kim Tarafından Geliştirildi?
İşte bu akılalmaz teknoloji 2009 yılında Satoshi Nakamoto adında bir kişi tarafından geliştirilmiştir. Böyle bir sistem ile ilk kripto parayı yani bitcoini geliştiren Nakamoto, madem böyle bir sistem bir para biriminin oluşmasını sağlıyor. O zaman ödemeler, para transferleri gibi işlemler de bu para birimi üzerinden yapılsın şeklinde düşünüp “crypto currency” nin temellerini atmıştır.
2008’den bu yana birbirinden farklı isim ve algoritmalara sahip coin, birbirinden farklı amaçlara hizmet etmek için ortaya çıkmış ve insanların gözdesi haline gelmiştir. Hala daha birçok insan blockchain alt yapısının geleceğin teknolojini olduğunu düşünmektedir. Bunlardan biri olan üstel organizasyon yazarı Yuri van Geest önümüzdeki yıllarda blockchain teknolojisinden dolayı insanların %80inin işlerinin değişeceğini, kimi insanların işlerini kaybedeceğini, kimi insanların ise yeni iş sahibi olacağını savunmaktadır.