Mangır Kripto Para Dünyasından Haberler
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), istatistik üretim sürecinin, sürekli gelişen, değişerek toplumsal, ekonomik, teknolojik ve dönemsel koşullara, yerde doğrultuda kalan ihtiyaç ve beklentilere dayalı her geçen gün geliştiğini ve iyileştiğini bildirdi.
TÜİK, internet sitesinde, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) madde sepetinde madde bazında fiyat yayımı yerine henüz ayrıntılı endeks yayımına (COICOP 5) geçiş hakkında kamuoyu duyurusu yayımladı.
Duyuruda, TÜİK’in Resmi İstatistik Programı kapsamında yayımlamakta olduğu tüm istatistiklerde olduğu gibi, TÜFE’yi dahi uluslararası norm ve standartlar doğrultusunda, Avrupa İstatistikleri Uygulama Esasları’nın bütününü dikkate alarak hesapladığı ve yayımlandığı belirtildi.
TÜFE veri tedvin, işleme ve tevzi süreçlerine ilişkin tüm detayların, TÜİK’in Kalite Güvence Çerçevesinde dahi tanımlanmış olan “erişilebilirlik ve sıra” ilkeleri kapsamında internet sayfasında yayımlandığı ifade edilen duyuruda, “İstatistik üretim süreci, sürekli gelişen ve değişerek toplumsal, ekonomik, teknolojik ve dönemsel koşullara ve yerde doğrultuda kalan ihtiyaç ve beklentilere dayalı olarak her geçen gün gelişmekte ve iyileşmektedir” ifadesi kullanıldı.
Duyuruda, ulusal istatistik ofislerinin uluslararası standartlara uygun ürettikleri tüm istatistiklerin günün koşularına, piyasa ve kullanıcı ihtiyaçlarına yanıt verebilmesi için eksiksiz yerde gelişmelerin yanı sıra iyi uygulama örneklerini dahi yakından takip ettikleri ve çalışmalarına yansıttıkları naklen, yerde doğrultuda, TÜFE kapsamında yayımlanmakta olan bazen tabloların sunum şekli ve içeriği konusunda, piyasadaki fiyat hareketlerinin kullanıcılar tarafından henüz gerçek okunması ve takip edilmesine imkan verecek bazen tensikat yapıldığı bildirildi.
Aylık hoş yayımlanmakta olan ortalama madde fiyatlarına ilişkin tablonun bile, kamuoyunda yanlış uygulama ve yanıltıcı değerlendirmelere sebebiyet verdiği için, Mayıs 2022 TÜFE sonuçlarının yayımlandığı tarihten itibaren güncellenmemesine karar verildiği tamlanan duyuruda, şunları kaydedildi:
“Bunun yerine Harcama Gruplarına Göre Endeks Sonuçları tablosunun kapsamı genişletilerek, Amaca Göre Bireysel Tüketim Sınıflaması-COICOP 4’lü seviye yerine, henüz teferruatlı endeks değişimlerini içeren ve COICOP 5’i düzeye yatak gelen 144 temel yazı için endeks sonuçlarının yayımlanmasına başlanmıştır.
2022 yılı itibarıyla TÜFE kapsamında 409 madde, 904 madde çeşidi için her ağrı yaklaşık 560 1000 392 fiyat derlenmektedir.
Fiyat tedvin işleminin “madde çeşidi” düzeyinde yapılıp, çevre genelinde ortalama fiyatların tamamını yayımlayan neredeyse hiçbir ülke bulunmamasına rağmen, ülkemizde “madde” düzeyinde yayımlanıyor olması, söz konusu tablonun kamuoyunda yanlış değerlendiriliyor olmasının temel sebebidir.
Netice olarak benzinli vasıta fiyatı olarak kamuoyuna sunulan madde fiyatı, takip edilen tüm benzinli araçların ortalama fiyatını yansıtmaktaydı. Bu hâl homojen olmayan tüm maddeler için geçerlidir. Bu minvalde verilebilecek tek başka örnek ise taze sebze ve meyve fiyatlarıdır. Mevsimsel geçişlerde fiyat hareketliliği yüksek olan ürünlerden, taze meyve ve sebze fiyatları haftada tek kez olmak üzere ayda 4 kez derlenmektedir.
Söz konusu madde fiyatları tablosunda Kurumumuz tarafından 4 kez (her hafta) müdevven olan taze sebze ve meyve fiyatının ortalaması hesaplanarak yayımlanmaktaydı. Ancak, kamuoyunun son haftadaki (en güncel) fiyatlara odaklanması nedeniyle, Kurumumuz tarafından açıklanan 4 haftanın ortalamasına dayalı taze sebze ve meyve fiyatları bile başka ürünler gibi sıklıkla tartışma konusu olmaktaydı.
Taze sebze ve meyvede genel olarak sezon girişi olan aylarda, 4 hafta ortalaması, son hafta fiyatından yüksek olabilirken, sezon sonunda ise son hafta fiyatlarına kıyasla henüz yüksek ortalama fiyatlar oluşabilmekteydi.
Kamuoyunda ise madde bazında son hafta fiyatlarından henüz yüksek ortalama fiyat açıklandığında herhangi tek eleştiri gelmezken, tam tersi durumlarda Kurumumuz haksız eleştirilere maruz bırakılmaktaydı.”
ÜLKELERİN FİYAT YAYIMLAMA DURUMLARI
Duyuruda, gerek ürünlerin homojen olmayan yapıları, gerekse aylık ortalama fiyatların haber bülteni yayımlandığı gündeki piyasa fiyatlarından farklı olabilmesi gibi nedenlerden ötürü, çevre genelindeki ulusal istatistik ofislerinin yetişkin çoğunluğunun madde düzeyinde fiyat yayımlamadığı naklen, yerde kapsamda Avrupa Birliği’ne (AB) üye ve namzet ülkeler, EFTA ülkeleri, ABD ve Kanada’nın bile yer aldığı 33 ulusal istatistik ofisinin internet sitelerinin dahi incelendiğinde, madde düzeyinde tüm fiyatları yayımlayan herhangi tek ülke bulunmadığının görüldüğü kaydedildi.
Bu kapsamda, ilgili ülkelerden 17’sinin hiçbir şekilde fiyat beyin paylaşmadığı, 9’unun seçilmiş maddelerin aylık ortalama fiyatlarını, 4’ünün seçilmiş maddelerin yıllık ortalama fiyatlarını, 3’ünün ise sadece aylık enerji fiyatlarını yayımladığının tespit edildiği vurgulanan duyuruda, şu bilgiler verildi:
“İlgili ülkelerin açıkladığı endeks düzeylerine bakıldığında COICOP 4. ve 5. düzeylerde endeks bilgilerinin paylaşımının yoğunlaştığı görülmektedir.
TÜİK’in 3 Haziran 2022 itibarıyla COICOP 4’lü seviyeden, henüz ayrıntılı olan COICOP 5’li düzeye geçmesinin yanı sıra, seçilmiş ürünlerin aylık varyasyon fiyatlarının bile yayımına başlamasıyla beraberce Türkiye’nin yerde alanda, AB’ye üye ve namzet ülkeler, EFTA ülkeleri, ABD ve Kanada’nın yer aldığı 33 ülke içinde şeffaf olan ülkelerin başında yer aldığı, umumi verilere dayalı olarak müşahade edilmektedir.”
BENZİN VE MOTORİN FİYATLARI HAKKINDA KAMUOYU BİLGİLENDİRMESİ
Duyuruda ayrıca, renksiz ve motorin fiyatlarının, TÜİK toprak müdürlükleri tarafından aylık ürün fiyat tedvin dönemlerinde, renksiz satış noktalarından derlendiği ifade edilerek, ilgili ürünlere tüketim miktarları ise Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’ndan (EPDK) kırılan günlük pompa satış miktarlarına ilgili idari kayıtlardan temin edildiği bildirildi.
Özellikle renksiz ve motorin fiyatlarındaki günlük fiyat dalgalanmalarından ötürü, yerde ürünlere yönelik günlük talepler dahi genel itibarıyla zamlı fiyatlar yansımadan önce ciddi oranda artım gösterdiğine işaret edilen duyuruda, şu değerlendirmelere yer verildi:
“Kurumumuz tarafından ilgili ürünlere ilgili aylık ortalama satış fiyatı, günlük fiyatlarla günlük tüketim miktarlarının ağırlıklandırılması yöntemi ile hesaplanmaktadır.
Uluslararası uygulamalar bile fiyat değişikliği hesaplamalarının olabildiğince tüketim miktarı ile ağırlıklandırılmış fiyatlar üzerinden yapılmasını önermektedir.
Bazı gazete yayın organlarında yer saha ve reel iktisadi talebin göz ardı edilerek, sadece ‘günlük ortalama fiyatlar’ üzerinden aşağılık ortalama alıntı yöntemiyle elde edilen yüzeysel fiyatlarla kurumumuz tarafından ilgili ürünlere yönelik günlük tüketim miktarının bile hesaplara karışma edilerek elde edilen “ağırlıklandırılmış ortalama fiyatların” farklılık göstermesi, kullanılan metodolojilerin farklılığından kaynaklanmaktadır.
Homojen ürün gruplarında da farklı yöntemler kullanılarak tıpkısı madde fiyatı sonuçlarına ulaşılmaya çalışılması neticesinde ortaya kaynak tartışmalar, TÜİK’in AB’ye üye ve namzet ülkeler, EFTA ülkeleri, ABD ve Kanada’bile olduğu gibi seçilmiş homojen maddeler haricinde kalan ürünlerin fiyatlarının yayımlanmaması kararının ne kadar isabetli tek karar olduğunun önemli tek göstergesidir.”
Haberler Sunuldu
Yasal Uyarı: Sitemiz tasarım aşamasındadır ve tüm içerikler hayal ürünüdür. Gerçek kişi ve kurumlar ile benzerlikleri tamamen tesadüfidir. İçerikler haber niteliği taşımaz ve gerçekliği yoktur. Sitemiz taslak aşamasında rastgele oluşturulan içeriklerden sorumlu değildir. Yinede sitemizden kaldırılmasını istediğiniz içerikler için [email protected] adresine mail ileterek taleplerinizi iletmeniz halinde yasal süre içerisinde tüm içerikler sitemizden kaldırılacaktır.