Bir periyot yalnızca devlet denetiminde olan uzay seyahatleri, günümüzde özel dalın de ilgisini çekiyor. Gitgide hızlanan çalışmalar, yeni keşifleri de beraberinde getiriyor. Edinburgh Üniversitesi‘ndeki araştırmacılar da yaptıkları son çalışmayla uzayda ömür için kıymetli bir keşifte gerçekleştirdi.
Milletlerarası Uzay İstasyonu‘nda 10 yıldır devam eden araştırmada son evreler bitmek üzere. Avrupa Uzay Ajansı (ESA) tarafından yürütülen çalışma, Mars ve Ay’da kurulması planlanan koloni için gerekli olan kaynakları bakteriler ile üretmeyi hedefliyor. Böylece muhtaçlık duyulan materyallerin Dünya’dan gelmesine gerek kalmaması amaçlanıyor. İşte ayrıntılar…
İş gücü insanlardan bakterilere geçiyor
İnsanlık gözünü uzaya dikmiş durumda. Hali hazırda uzay kolonileri için pek çok farklı çalışma yürütülüyor. Lakin en değerli sorun olan kaynak ıstırabı hala çözülebilmiş değil. Ne yazık ki inşaat materyallerini roketlerle Dünya‘dan taşımak pratik olmadığı üzere epeyce da değerli. En âlâ tahlil ise Ay ve Mars üzere koloni kurulacak yerlerde bulunan materyalleri kullanmanın yollarını bulmak.
Memleketler arası Uzay İstasyonu‘nda (ISS) yapılan yeni bir deney, birtakım bakteri tiplerinin Ay ve Mars’ta bulunan kayalardan koloniciler için faydalı olan materyalleri çıkarabildiğini gösterdi. Kelam konusu mikro organizmalar; hava ve su sağlayan sistemleri tedarik etmek için demir, magnezyum ve mineraller üretecek.
Bilim insanları, tek hücreli organizmaları özel kimyasal tepkiler yoluyla kayalardan besinleri ve öbür temel bileşikleri çıkarmak için seçti. Dünya‘da bu bakteriyel süreçler; toplam bakır ve altının yaklaşık yüzde 20‘sini çıkarmak için kullanılıyor. Araştırmacılar mikro organizmaların bu özelliğini düşük yerçekiminde de gösterip göstermediğini öğrenmek istedi.
Fotoğraf kaynağı: ESA (Avrupa Uzay Ajansı)
Temmuz 2019’da SpaceX, kibrit kutusu büyüklüğündeki bu reaktörlerden on sekizini Memleketler arası Uzay İstasyonu’na gönderdi. Bu küçük reaktörlerin her biri, bakteriyel bir çözelti içeren bazalt kayalarla (Mars ve Ay’dakilere benzer) doluydu.
BioRock ismi verilen 36 deneyin toplamında üç çeşit bakteri test edildi. Sphingomonas desiccabilis bakterisi, mineral ekstraktları üzerinde açık orta en büyük tesire sahip bakteri çeşidi oldu.
Fotoğraf kaynağı: Charles Cockell
ISS’deki deneyler mikro yerçekimi ortamında üç hafta boyunca devam etti. Bu yerçekimi ortamı, Ay ve Mars şartlarını simüle ediyordu. Çeşitli yerçekimi alanlarında devam eden deneyler sonucunda dünyadakine nazaran ortasında kıymetli bir fark bulunamadı.
Biyomadencilik uzay seyahatlerini kolaylaştıracak
Yeryüzünde biyomadencilik benzeri bir iş için kullanılıyor. Bu süreç ham cevherden bakır, altın ve öbür gereçlerin arıtılmasına yardımcı oluyor. Çalışma; Ay ve Mars’ta madencilik yapan bakterilerin yerleşim süreci boyunca bedelli kaynaklar sağlayabileceğini gösterdi.
NASA yaptığı açıklamada, “Uzayda gereç bulma (yani gelecekteki bir Ay yahut Mars üssünü inşa etme) yeteneği işimizi kolaylaştıracak. Bu sayede dünyadaki pahalı kaynakların ve ilgili ulaşım kaynaklarının kullanımına duyulan muhtaçlığı azaltabiliriz.” diyerek durumu açıkladı.
Yakın vakitte Ay’a beşerli uçuşlar tekrar başlayacak. Araştırmacılar da ay regolitine insan idrarının ekleyerek yapı gereci oluşturmaya çalışıyor. Bu sayede Ay’da bir koloni inşa etmek için tüm malzemeyi Dünya’dan götürmemize gerek kalmayacak.
Mars’a yerleşen kolonistler yeni usul sayesinde gezegen toprağını karasal bitkiler için verimli hale getirmek üzere çeşitli eserler yetiştirebilirler. Bu çalışma bize, gezegen yüzeylerinden materyal çıkarmak için yeni bir yol gösterdi. Ayrıyeten uzay tarımının kurallarını öğrenmemize imkan sağladı.
Uzay yolcusu kalmasın!
Şu anda SpaceX, 2050 yılına kadar bir milyon insanı Mars’a yerleştirmeyi planlıyor. Bu kadar fazla sayıda beşere yiyecek ve gereç sağlamak, muhtemelen Ay ve Mars’ta bakteri madenciliğini mecburî kılacak. Gezegen kabuğunun kaşifleri beslemek ve barındırmak için çeşitli gereçlere dönüştürülmesini gerekecek.
Uzay seyahatlerinin başlamasına çok az kaldı. Turistik seyahatlerden fazla, farklı gezegenlerde kurulacak daimi üslerle kainatı keşfetmeye başlayacağız. Birinci amaç Ay’a yerleşmek.
Siz uzay seyahatleri hakkında ne düşünüyorsunuz? İmkanınız olsa Dünya’yı terk etmek ister misiniz? Fikirlerinizi yorumlar kısmında ve SDN Forum‘da belirtmeyi unutmayın!