Hubble Teleskobu bir muvaffakiyete daha imza attı: İşte Yükselen Işık, Earendel!

NASA’nın Hubble Uzay teleskobu, şimdiye kadar keşfettiğimiz en eski yıldızlardan birinin fotoğrafını çekmeyi başardı. National Geographic’e nazaran Earendel ismindeki bu yıldızın ismi “Sabah Yıldızı” ve “Yükselen Işık” tabirlerinden geliyor.

Doğal Hubble’ın şimdiye kadarki keşifleri düşünüldüğünde Earendel’in çokta kıymetli olmadığı düşünülebilir. Lakin bu yıldızın ne kadar uzakta olduğunu ve de astronomlar tarafından bilinen en eski yıldızlar ortasında işaretlenmesini göze alarak baktığımızda hayli kıymetli bir adım olduğunu söyleyebiliriz.

Hubble kendini aştı: İşte bilinen en eski yıldız Earendel!

Gökbilimciler Hubble Teleskobunun yaptığı keşfi epey önemsiyor. Zira Earendel ya da Sabah Yıldızı ve Yükselen Işık isimleriyle bilinen yıldızın Big Bang’den yalnızca 900 milyon yıl sonra oluştuğunu iddia ediyor.

Bu, yıldızın kainatın büsbütün karanlık bir çağdan çıkmasından kısa bir mühlet sonra oluştuğu manasına geliyor. Yani bilinen galaksiler oluşmaya başladıktan kısa bir mühlet sonra var olduğu için, bilinen en eski yıldız olabilir.

Earendel öncesinde bilinen en eski yıldız İkarus’un Big Bang’den 4,3 milyar yıl sonra var olduğu tespit edilmişti. Ayrıyeten bu yıldızın ışığının dünyaya gelmesi 9 milyar yıl sürerken Earendel’in ışığının ulaşması 12.9 milyar yıl sürüyor. Yani çok daha yaşlı ve uzakta olduğunu söyleyebiliriz. Ayrıyeten bizim Güneş’imizden de 50 kat daha büyük olduğunu belirtelim.

Bu keşfi bu kadar şaşırtan ve özel yapan şeylerden biri de astronomların bunu nasıl başardığıdır. Uzak kainatları incelemek aslında bir manada geçmişe bakmak üzeredir. Çünkü ışığın uzayda seyahat etmesi çok uzun sürdüğü için bilim adamları uzaktaki yıldızları milyonlarca hatta milyarlarca yıl evvel göründükleri üzere görebiliyorlar.

Bu durumda Earendel’in 12.9 milyar yıl evvelki halini, yani cihanın çok kalabalık olmadığı ve hala genç bir yıldız olduğu günleri görüyoruz. Bu sebeple şu anda aslında var olmayan bir yıldızı izliyor olabiliriz. Burada editör olarak şunu söylemem gerekiyor: Şimdi kendi gezegenimizin geçmişini göremesek bile evreninkini görebiliyoruz. Bu sahiden beni heyecanlandıran muazzam bir durum.

Siz bu mevzu hakkında ne düşünüyorsunuz? Görüşlerinizi SDN Forum‘da yahut yorumlarda bizlerle paylaşmayı unutmayın!