Kapanış Seansı Nedir?
A- Kapanış Seansı
Pay Piyasasında kapanış seansı, kapanış fiyatından işlemler ve tek fiyattan işlemler uygulamaları 2 Mart 2012 tarihinden itibaren devreye alınmıştır.
Kapanış seansı, normal seans sürecinden kalan tüm emirlerin aktarılması suretiyle, belirlenmiş zaman dilimi boyunca yeni emirlerin de herhangi bir eşleşme yapılmaksızın Sistem’e kabul edildiği ve bu süre sonunda en yüksek miktarda işlemin gerçekleşmesini sağlayan tek bir fiyat seviyesinin (Kapanış Seansı Fiyatı) hesaplanarak, tüm işlemlerin bu fiyat seviyesinden gerçekleştirildiği, tek fiyat yöntemiyle işlem yapılan seans bölümüdür.
Borsa yatırım fonları, varantlar, sertifikalar ile temerrüt işlem sıraları ve yeni pay alma hakları kapanış seansına dahil değildir.
Kapanış seansı aşamalarının süreleri ve saatleri aşağıdadır:
• Emir toplama aşaması – (4 dakika, 18:01 – 18:05)
• Fiyat belirleme ve kapanış seansı işlemleri aşaması – (2 dakika, 18:05 – 18:07)
• Kapanış fiyatından/ tek fiyattan işlemler aşaması – (2 dakika, 18:08 – 18:10)
Emir Toplama Aşaması (18:01 – 18:05) : Kapanış seansına dahil olan kıymetlerde bekleyen (pasif) emirlere ilaveten, kapanış seansında fiyat belirlemeye yönelik olarak yeni alış ve satış emirlerinin Sistem’e iletildiği ancak emirlerin eşleştirilmediği aşamadır. 4 dakikalık süre boyunca kapanış seansı için emir toplanmakta, iletilmiş emirler mevcut kurallar dahilinde değiştirilebilmekte yada iptal edilebilmektedir.
Emir toplama aşamasında açığa satış emri, limit emir, piyasa emri, piyasadan limite, KİE, dengeleyici emirler girilebilmektedir. Kotasyon emirleri girilebilir, değiştirilebilir, iptal edilebilir. Emirler üzerinde miktar ve fiyat değişikliği yapılabilir, emirlerin geçerlilik süreleri değiştirilebilir. Emirler iptal edilebilir. Özel işlem bildirimi yapılamaz. Denge (teorik eşleşme) fiyatı, miktarı ve denge fiyatından karşılanmayan emir miktarları yayımlanır.
Kapanış Fiyatı Belirleme ve Kapanış Seansı İşlemleri Aşaması (18:05 – 18:07):
Bu aşamada, kapanış seansında emir toplanmış olan işlem sıralarında kapanış fiyatı belirlenmekte ve sonrasında belirlenen kapanış fiyatından işlemler gerçekleştirilmektedir. Sürekli işlemden aktarılmış emirler ile kapanış seansının emir toplama sürecinde Sistem’e iletilmiş emirler belirlenen kapanış seansı fiyatından eşleştirilmektedir. Belirlenen kapanış seansı fiyatı, ilgili işlem sırasının kapanış fiyatıdır. Bu aşamada yeni emir girişi yapılamamakta, bekleyen emirler değiştirilememekte, bölünememekte, iptal edilememektedir. Gerçekleşen işlemler ve kapanış seansı fiyatları, gerek temsilci ekranlarından gerekse veri yayın kuruluşları ekranlarından izlenebilmektedir.
Kapanış Fiyatından İşlemler Aşaması (18:08 – 18:10): ilgili kıymette en son gerçekleşen işlem fiyatı ile sınırlı olarak Sistem’e yeni emirlerin girilebildiği ve girilen yeni emirlerin Sistem’de kapanış seansında işlem görmediği için bu aşamaya aktarılmış kapanış seansı fiyatından beklemekte olan pasif emirlerle veya bu aşamada girilen emirlerle öncelik kuralları çerçevesinde karşılaşarak işlemlerin gerçekleştirildiği son aşamadır.
2 dakika sürmekte olan bu aşamada, Sistem’e girilebilecek yeni alış ve satış emirleri sadece gerçekleşen en son işlem fiyatından olabilmekte ve aynı fiyattaki bir pasif emir ile karşılaşması halinde öncelik sırasına göre işleme dönüşmekte, işlem görmemesi halinde öncelik kuralları çerçevesinde pasif emir olarak beklemektedir.
Son işlem fiyatından işlemlerin yapıldığı seans durumudur. Limit fiyatlı emirlere izin verilir (Fill and Kill ve Açığa satış emirleri dahil). Kotasyon emirleri girilebilir, değiştirilebilir, iptal edilebilir. Son işlem fiyatına eşit emirler üzerinde miktar artırma ve azaltma yapılabilir. Son işlem fiyatından farklı fiyatta bekleyen emirlerde miktar artırmaya izin verilmez, azaltmaya izin verilir.
Borsada Açılış Seansı Nedir?
Açılış seansı, alış ve satış emirlerinin belirlenmiş bir zaman dilimi boyunca Alım Satım Sistemine iletildiği ve bu sürenin sonunda iletilen bu emirlerin en fazla işlemin gerçekleşmesini sağlayan tek bir fiyat seviyesinden (açılış fiyatı) işleme dönüştüğü tek fiyat yöntemi ile çalışan özel bir seans şeklidir. Açılış Seansı ile belirlenen fiyat, hisse senedinin ( ilk işlem) fiyatı olarak anılacaktır.
Açılış seanslarında emirler limitli ve açılış fiyatlı olarak gönderilir. Emir girişi aşamasında emir girişi yapılır, limit fiyatlı emirler değiştirilirken Açılış Fiyatlı Emirlerde sadece iptal ve miktar azaltma işlemi yapılır.
Açılış fiyatının belirlenmesi ve açılış işlemleri aşamasında emir girişi yapılamamaktadır. Emir değiştirme ve iptal yapılamamaktadır.
Birinci seans için Açılış Seans saatleri: 09:40 – 09:55 EŞLEŞTİRME toplama süresi: 09:55 – 10:00
İkinci seans için Açılış Seans saatleri: 13:00 – 13:55 EŞLEŞTİRME toplama süresi: 13.55 – 14.00
Açılış seanslarına iletilen ve seans sonunda işlem görmeyen veya kısmi olarak işlem gören limit fiyatlı emirler sürekli müzayede seansına aktarılır.