İnatla ısrar eden ABD enflasyonu keskin bir yavaşlamanın eşiğinde mi? Bazı cezbedici ipuçları bu yöne işaret ediyor.
Birincisi, toptan eşya fiyatları daha düşük seyretti ve ekonominin bağırsaklarında enflasyonun daha hızlı azaldığını gösteriyor.
Bu arada ithalat maliyeti geçen yazdan bu yana keskin bir şekilde düştü.
Anketlere göre tüketiciler de enflasyonun düşmesini bekliyor.
Fiyatlar, elbette, Amerikalıların üzerindeki ağır mali yükü hafifletmek veya enflasyonu kontrol altında tutmakla görevli Federal Rezerv’i yatıştırmak için hala çok hızlı yükseliyor.
Fed, enflasyonu söndürmek için faiz oranlarını yükseltiyor ve bu da tüketicilerin sefaletini artırıyor. Merkez bankasının önümüzdeki hafta faiz oranlarını tekrar yükseltmesi bekleniyor.
Raymond James’ten ekonomist Giampiero Fuentes, “Enflasyon biraz yapışkan olmaya devam ediyor ve bu nedenle Fed’in daha fazla sıkılaştırma yapması gerektiğine inanmaya devam ediyoruz” dedi.
Bilmek gerekirse: Tüketici fiyat endeksi ile ölçülen yaşam maliyeti, geçen yıl %6 gibi keskin bir artış gösterdi.
Enflasyon oranı geçen yaz 40 yılın zirvesi olan %9,1’den düşerken, fiyatlar hâlâ pandemiden önceki on yılda olduğundan üç kat daha hızlı artıyor.
Fed, enflasyonu yılda %2’lik hedefine geri çekmeyi hedefliyor, ancak merkez bankası bile hedefine ulaşmanın birkaç yıl sürebileceğini düşünüyor.
Enflasyon bundan daha hızlı düşebilir mi? Çok küçük ama artan sayıda Wall Street DJIA,
SPX,
ekonomistler bunun mümkün olduğunu düşünüyor.
2021’de on yılların en kötü enflasyon salgınına büyük ölçüde katkıda bulunan küresel tedarik zinciri kesintilerinin hafifletilmesine işaret ediyorlar. Arzlar daha serbest hareket ettikçe, fiyat artışı yavaşladı.
Yüksek faiz oranlarının da ekonomiyi yavaşlatmak için üzerlerine düşeni yaptığına dikkat çekiyorlar, özellikle de konut gibi kura duyarlı alanlarda. Ev satışları ve inşaat, yüksek ipotek oranları nedeniyle düştü.
Kaliforniya’daki Silicon Valley Bank’ın ani çöküşü, kendi payına, ABD finans kurumlarının kendi çıkarlarını korumak için borç vermede kesintiye gitmesine yol açabilecek bir tür kredi krizine yol açabilir. Daha az borç verme genellikle talebi yavaşlatır ve fiyatlar üzerindeki yukarı yönlü baskıyı hafifletir.
Daha yavaş enflasyonun işaretleri en çok ABD toptan satış fiyatlarında belirgindir. Ekteki grafikte de görüldüğü gibi, toptan satış maliyetlerindeki değişimler tüketici enflasyonundaki değişimlerin habercisi olma eğilimindedir.
Sözde üretici fiyat endeksi, geçen yaz yıllık %11,7’lik bir oranla zirve yaptı ve o zamandan beri hızla yavaşladı. Toptan satış maliyetleri Şubat ayında üç ayda ikinci kez düşerek yıllık artışı %4,6’ya düşürdü.
En son toptan enflasyon bu kadar düşükken neredeyse iki yıl önceydi.
Bank of the West baş ekonomisti Scott Anderson, “Şubat ayında üretici fiyatlarındaki düşüş, zaman içinde tüketici fiyatlarını beslemeli ve önümüzdeki aylarda tüketici enflasyonunun düşmesine yardımcı olmalı” dedi.
Daha da iyisi, kısmen mamul malların ve hammaddelerin maliyeti daha da fazla ilerleme gösteriyor. Tüketici fiyatları büyük ölçüde bu maliyetler tarafından belirlenmektedir.
Kısmi mamul fiyatları son sekiz ayın yedisinde düştü ve geçen yıl sadece %2,1 arttı. Bu fiyatlar, yaklaşık bir buçuk yıl önce yıllık %26,6’lık devasa bir oranla zirve yaptı.
Hammadde maliyetleri de geçen sonbahardan bu yana hızla düştü. Fiyatlar geçen yıl yüzde 11 düştü.
Geçen yazdan bu yana yüksek petrol fiyatlarının tersine dönmesi, enflasyonun düşmesine büyük ölçüde yardımcı oldu. Ancak 2022’nin başlarında Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden sonra petrol fiyatlarında yaşanan yükseliş de enflasyonun artmasında büyük rol oynadı.
Düşük petrol fiyatları, ABD enflasyonu için bir başka serbest bırakma valfi olan ithal malların maliyetindeki tersine dönüşü de teşvik etti.
Silicon Valley Bank’ın iflas etmesinden sonra ABD finansal sistemiyle ilgili kaygı, enflasyondaki düşüşün bir başka potansiyel kaynağıdır. Bankalar kepenk indirirken ve kredi vermeyi azaltırken, talepteki düşüş de fiyatlar üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturacaktır.
Enflasyonun hızla düşeceğini düşünen ekonomistlerden Capital Economics’ten Paul Ashworth, “Salgın kötüleşmese bile, banka kredi standartlarındaki sıkılaştırma yoluyla reel ekonomi üzerinde olumsuz bir etkisi olacak” dedi.
Bununla birlikte, enflasyonla mücadele hala erken aşamalarda ve henüz bitmedi. Fiyatlar, sadece enflasyonun yoğunlaşması için daha önce birkaç kez hızla düştüğü görüldü. Bizi izlemeye devam edin.